Αγαπητές συναδέλφισσες, αγαπητοί συνάδελφοι, πριν από 30 χρόνια σε αυτήν ακριβώς την Αίθουσα υπήρξε μία πολύ θετική, πολύ δημιουργική στιγμή του Ελληνικού Κοινοβουλίου. Αντί να γίνονται τσακωμοί και διαφωνίες επί διαφόρων θεμάτων, πριν 30 χρόνια, σε αυτήν την Αίθουσα, οι εκπρόσωποι του Ελληνικού λαού αποφάσισαν για το πώς θέλουν να σχεδιάσουν το μέλλον της Αττικής και το μέλλον της Θεσσαλονίκης. Οι εκπρόσωποι του Ελληνικού λαού, τα μέλη του Εθνικού Κοινοβουλίου, έδωσαν τις κατευθύνσεις για την ανάπτυξη στο λεκανοπέδιο Αττικής και τη μητροπολιτική περιοχή της Θεσσαλονίκης, υιοθετώντας με δύο διαφορετικούς νόμους, το Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας και το Ρυθμιστικό Σχέδιο Θεσσαλονίκης. Ήταν νόμος. Είναι νόμος και γιατί είναι νόμος οι στρατηγικοί άξονες ανάπτυξης της Αττικής και της Θεσσαλονίκης; Γιατί για τα δύο μεγάλα πολεοδομικά συγκροτήματα της χώρας απαιτείται το Εθνικό Κοινοβούλιο να έχει λόγο, αλλιώς αυτοαναιρείται για τη σημασία του στην καθημερινότητα των πολιτών.
Το λέω αυτό γιατί, κατά το πρόσφατο παρελθόν, είχαν υπάρξει διάφορες συζητήσεις, «μα γιατί δεν τα κάνουμε όλα αυτά, είτε Προεδρικά Διατάγματα, είτε μελέτες χωροταξικού σχεδιασμού, να περάσουν με Υπουργικές Αποφάσεις»; Η απάντηση της Κυβέρνησης κι εμού προσωπικώς είναι ότι για το 50% σχεδόν του Ελληνικού λαού και για το 75%-80% του παραγωγικού δυναμικού της χώρας, αυτή η Αίθουσα δεν θα ασκήσει μόνο νομοθετικό έργο, αλλά θεωρώ ότι πρέπει να δώσει και θα δώσει και κατευθύνσεις ανάπτυξης.
Είχα πει πριν από οκτώ μήνες «αρκετά πια με το διάλογο». Ο διάλογος επί των αναπτυξιακών προτάσεων για την Αττική και τη Θεσσαλονίκη ξεκίνησε το 2007. Πέρασαν από τότε μέχρι τώρα πάρα πολλά χρόνια, για να μην έχουμε πάρει αποφάσεις. Και ερχόμαστε εδώ, για άλλη μια φορά, και, εν μέρει τουλάχιστον, αναιρούμε τον εαυτό μας.
Ένα πολύ μεγάλο μέρος των προτάσεων των Ρυθμιστικών Σχεδίων Αθήνας και Θεσσαλονίκης έχουν δουλευτεί για πάνω από τέσσερα χρόνια, με τα περιφερειακά συμβούλια, τους δήμους, τους τοπικούς Βουλευτές, τους φορείς, τα συναρμόδια Υπουργεία. Έτσι σήμερα ανέμενα - και λυπάμαι που δεν είναι έτσι - ότι θα είναι μια ευτυχής στιγμή για το Εθνικό Κοινοβούλιο, ώστε να συζητήσουμε και να ψηφίσουμε και το Ρυθμιςτικο της Αθήνας, αλλά και το Ρυθμιστικό της Θεσσαλονίκης. Λυπάμαι που η ΝΔ ζήτησε την σπόσυρση του κεφαλαίου για τη Θεσσαλονίκη. Τη θεωρώ τραγικό λάθος, αλλά δυστυχώς δεν μπορώ παρά να αποδεχτώ την πρόταση του μεγαλύτερου κόμματος της κυβερνητικής πλειοψηφίας. Θέλω να ελπίζω ότι πάρα πολύ σύντομα το σημερινό λάθος θα αναιρεθεί με άλλη απόφαση.
Θέλω να κάνω ένα δεύτερο σχόλιο. Πού βρισκόμαστε σήμερα; Βρισκόμαστε σε μια κοινωνία και σε μια χώρα που βρίσκεται σε μια πολύ βαθιά, πολλαπλή, πολύπλευρη, πολύμορφη κρίση, που όμως ευτυχώς, είναι στο ξέφωτο πλέον. Κατά συνέπεια, δικαιούται να έχει άποψη και όνειρα για το πώς θα γυρίσουμε σελίδα. Κατά συνέπεια, έχει νόημα τώρα να αποφασίσουμε ως εθνικό Κοινοβούλιο, ως Ελληνικός λαός, πώς θέλουμε να σχεδιάσουμε το μέλλον της Αττικής και της Θεσσαλονίκης. Σε ποιο ευρύτερο περιβάλλον; Σε ένα περιβάλλον όπου η Ευρωπαϊκή Ένωση αισθάνεται απίστευτη ανασφάλεια για το τι μέλλει γενέσθαι μετά τις πρόσφατες εξελίξεις στην Ουκρανία, στη Γάζα, στο Ιράκ, στη Συρία, στη Λιβύη, στην Αίγυπτο και πολύ περισσότερο εν όψει ενός πολύ δύσκολου χειμώνα, που αν δεν επιλυθούν τα ζητήματα με την τροφοδοσία φυσικού αερίου, τότε οι οικονομίες των 28 κρατών μελών -και όχι μόνο- και προφανώς και οι κοινωνίες των 28 κρατών μελών, θα περάσουν δύσκολες στιγμές.
Έχει, λοιπόν, μεγάλη σημασία σε αυτήν τη συγκυρία να δώσουμε στην κοινωνία την προοπτική του μέλλοντος. Θέλω να προσθέσω και μια ακόμη παράμετρο που έχει εμφιλοχωρήσει στους άξονες προτεραιοτήτων και του Ρυθμιστικού Σχεδίου της Αθήνας και του Ρυθμιστικού Σχεδίου της Θεσσαλονίκης. Είναι βέβαιο ότι ζούμε σε μια ευρύτερη ταραγμένη περιοχή όπου τα κύματα λαθρομεταναστών για αρκετό χρονικό διάστημα ακόμη θα πιέζουν τη χώρα, αν δεν λάβουμε σωστά μέτρα. Γιατί πια όλη η Βόρεια Αφρική και όλο το κομμάτι της Ασίας από το Ιράν και το Αφγανιστάν μέχρι τα παράλια της Μεσογείου θα είναι σε μια ταραγμένη εποχή. Έχει, λοιπόν, νόημα να αναδείξουμε το σπουδαίο γεωπολιτικό ρόλο της χώρας, ως εσχατιάς της Ευρώπης, που δέχεται πιέσεις μεταναστευτικών κυμάτων και άρα δικαιούται ειδικής χρηματοδοτικής, αλλά και συνολικότερης μεταχείρισης.
Ερχόμαστε στο σήμερα, στο εδώ, στο τώρα. Λυπάμαι που κάποια συνάδελφος είπε ότι μπορούμε να περιγράψουμε το αναπτυξιακό μέλλον της Αττικής και της Θεσσαλονίκης μέσα σε πέντε σειρές. Εγώ μαγικές ικανότητες δεν έχω. Δεν τις έχουν αυτές τις μαγικές ικανότητες ούτε οι εκατοντάδες επιστήμονες που δούλεψαν σε αυτήν την κατεύθυνση. Νομίζω ότι αδικούμε το μεγάλο ερώτημα «έχουμε ή δεν έχουμε όραμα», όταν με ένα τρόπο απαξιωτικό μηδενίζουμε τα πάντα.
Το κείμενο που έχουμε μπροστά μας έχει στρατηγική στόχευση, ξέρει πού θέλει να πάει την Αττική, ήξερε ή και ξέρει πού θέλει να πάει τη Θεσσαλονίκη; Σας απαντώ μόνο με αρχές και άξονες, που έχουν προσδιορίσει τις επιλογές που ενυπάρχουν στο κείμενο που έχει διανεμηθεί μετά την επεξεργασία που υπέστη από τις συνεδριάσεις της αρμόδιας Κοινοβουλευτικής Επιτροπής.
Στρατηγικοί στόχοι.
Άξονας 1: Βιωσιμότητα – περιβάλλον, κατά συνέπεια εφαρμογή και των τριών πυλώνων της αειφορίας: οικονομία, περιβάλλον και κοινωνία.
Άξονας 2: Ενίσχυση της κοινωνικής και χωρικής συνοχής και μέσα στα κέντρα των πολεοδομικών συγκροτημάτων και στην περιφέρεια. Συνήθως στο δυτικό μέρος και των δύο περιοχών έχουμε υποβαθμισμένες περιοχές.
Άξονας 3: Με αυτά που προτείνονται να δημιουργούνται θέσεις εργασίας, να βρίσκουν δουλειά οι άνθρωποι, να υπάρχει ανάπτυξη, με δημιουργία θέσεων εργασίας.
Επόμενη στρατηγική επιλογή είναι να υπάρχει ισόρροπη χωρική ανάπτυξη. Όχι να είναι ανεπτυγμένα για παράδειγμα στην Αθήνα μόνο τα βόρεια προάστια και να είναι υποβαθμισμένη η δυτική Αθήνα. Το κερδίζουμε και αυτό το στοίχημα με τους άξονες προτεραιοτήτων που έχουμε στο Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας και το αντίστοιχο της Θεσσαλονίκης. Στήριξη της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας. Ναι, γιατί ανάπτυξη χωρίς επιχειρηματικότητα και καινοτομία δεν μπορεί να υπάρξει.
Προτελευταίος άξονας προτεραιοτήτων: Ο πολιτισμός ως αυταξία, όχι ως μια έκφραση που χαϊδεύει αυτιά, αλλά ως ένα συγκριτικό πλεονέκτημα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης που δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας.
Τέλος, άξονας προτεραιότητας και στα δύο Ρυθμιστικά: Η βιώσιμη αστική κινητικότητα, δηλαδή με απλά λόγια, πλήρης και κατά προτεραιότητα ενίσχυση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, προκειμένου να αποφεύγεται η χρήση των ΙΧ.
Δεν ηχούν αυτά λίγο γενικόλογα; Στο μυαλό ή στα αυτιά κάποιοων πιθανά ηχούν γενικόλογα. Όλοι όμως γνωρίζουμε ότι τα Ρυθμιστικά Σχέδια γι αυτό ακριβώς ονομάζονται ρυθμιστικά, διότι δίνουν κατευθύνσεις και στρατηγικούς άξονες. Πίσω από αυτά υπάρχουν δράσεις, υπάρχει άραγε ενέργεια, υπάρχει άραγε σχέδιο;
Σας απαντώ με απλά επιχειρήματα και θα αναφερθώ στην Αθήνα. Στην Αθήνα έχουμε πολύ συγκεκριμένες δράσεις που έχουμε αναλάβει. Πρώτα απ’ όλα σε συνεργασία με το Δήμο Αθηναίων, το Δήμαρχο Γιώργο Καμίνη, έχουμε σε εξέλιξη το Σχέδιο Ολοκληρωμένης Αστικής Παρέμβασης ΣΟΑΠ, για το κέντρο της Αθήνας, ένα σχέδιο εκτιμούμενου προϋπολογισμού περίπου 150 εκ. ευρώ με περίπου 600 δράσεις. Στην πραγματικότητα, αναβαθμίζουμε και ξαναδίνουμε ζωή στο κέντρο της Αθήνας. Το ΣΟΑΠ της Αθήνας θα αποτελέσει το υπόδειγμα για την αναβάθμιση των υποβαθμισμένων περιοχών όλων των μεγάλων πολεοδομικών συγκροτημάτων της χώρας, όχι μόνο της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, αλλά και των υπολοίπων.
Η δεύτερη δράση, την οποία ήδη έχουμε εξαγγείλει, είναι η ανάδειξη των εγκαταλελειμμένων κτηρίων -μιλώ για τα περίπου 1800 εγκαταλελειμμένα κτήρια στο κέντρο της Αθήνας- με μία σειρά κινήτρων από την αναβάθμιση και τη στήριξη των ιδιοκτητών, προκειμένου να τα ανακαινίσουν, έως και την απόσυρση των κτηρίων, προκειμένου να δημιουργηθεί ελεύθερος χώρος.
Τρίτη δράση. Είναι σε εξέλιξη και παραδίνεται το φθινόπωρο το Σχέδιο Ολοκληρωμένης Αστικής Παρέμβασης ΣΟΑΠ για οχτώ δήμους της δυτικής Αθήνας. Θα το παραλάβει ο Οργανισμός Ρυθμιστικού. Μιλώ για το Αιγάλεω, το Περιστέρι, την Πετρούπολη, το Χαϊδάρι, την Αγία Βαρβάρα, το Ίλιον, τους Αγίους Αναργύρους, Καματερό, τη Φυλή. Ναι, παρεμβαίνουμε με δράσεις. Αυτό είναι, η απάντηση στις μεγάλες αγωνίες των Ελλήνων πολιτών. Δεν είναι ούτε γενικολογίες, ούτε ευχολόγια, ούτε πόλεμος κατά του καπιταλισμού. Είναι πολύ πρακτικές παρεμβάσεις που δίνουν απαντήσεις στα προβλήματα της καθημερινότητας των πολιτών. Τι κάνουμε με αυτά; Ρυθμίζουμε τις κοινωνικές ανισότητες σε μία χώρα, όπου για πολλές δεκαετίες υπήρχαν και συνεχίζουν να υπάρχουν.
Πριν τελειώσω το μέρος αυτό της τοποθέτησής μου για την Αθήνα, θέλω να πω στη συνάδελφο της ΔΗΜΑΡ την κυρία Φούντα, ότι με πολύ προσοχή εξετάζουμε τις προτάσεις της. Με έχουν ενημερώσει συνεργάτες ότι μάλλον ένα σημαντικό μέρος απ’ αυτές μπορεί να γίνει αποδεκτό. Επιφυλάσσομαι. Πάντως, αντιμετωπίζουμε θετικά τις παρεμβάσεις.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, λυπάμαι για την προηγηθείσα τοποθέτηση μεταξύ εμού και του συναδέλφου της Νέας Δημοκρατίας, όπου υποχρεώθηκα να δηλώσω ότι μετά το αίτημα αυτό αποσύρω όλο το κεφάλαιο, όλα τα άρθρα που σχετίζονται με το Ρυθμιστικό Σχέδιο Θεσσαλονίκης. Πρέπει να σας πω ότι διαφωνώ με την απόφαση αυτή. Όμως, είναι προφανές ότι δεν μπορεί να γίνει διαφορετικά από τη στιγμή που δεν υπάρχει η εκφρασμένη κοινοβουλευτική πλειοψηφία για να το ψηφίσει. Θα βοηθήσω, όσο περνάει από το χέρι μου, προκειμένου να γίνουν το ταχύτερο δυνατό οι όποιες βελτιώσεις θεωρούν οι συνάδελφοι ότι χρειάζονται. Πρέπει, όμως, να σας πω ότι και εγώ, αλλά και οι συνεργάτες του Υπουργείου και τα στελέχη του Οργανισμού Ρυθμιστικού Θεσσαλονίκης, δουλέψαμε πάρα πολύ και κατά το προηγούμενο χρονικό διάστημα, αλλά και στο μεσοδιάστημα που μεσολάβησε μεταξύ της συζήτησης στην Επιτροπή και της συζήτησης εδώ στο Τμήμα κι έχουμε κάνει πάρα πολλές βελτιώσεις. Έχουμε κάνει βελτιώσεις οι όποιες έχουν οδηγήσει ένα σύνολο φορέων να είναι θετικοί για το Ρυθμιστικό Σχέδιο Θεσσαλονίκης.
Καταθέτω για τα Πρακτικά επιστολή προς εμένα του Δημάρχου Θεσσαλονίκης, Γιάννη Μπουτάρη που συμφωνεί με το Ρυθμιστικό Θεσσαλονίκης.
Καταθέτω για τα Πρακτικά επιστολή του Προέδρου της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας, των Δημάρχων Κεντρικής Μακεδονίας, του κυρίου Σίμου Δανιηλίδη ότι συμφωνεί με τους γενικούς άξονες του Ρυθμιστικού Σχεδίου Θεσσαλονίκης.
Καταθέτω για τα Πρακτικά επιστολή από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας του Τμήματος Κεντρικής Μακεδονίας, όπου γράφει ότι οι γενικοί άξονες του Ρυθμιστικού Θεσσαλονίκης τους βρίσκουν σύμφωνους.
Όλα όσα λέω έχουν μέσα κάποιες επιμέρους ενστάσεις. Όμως, σε καμμία περίπτωση δεν λέει κανείς να αποσυρθεί ή να καταψηφιστεί το Ρυθμιστικό Θεσσαλονίκης.
Καταθέτω, επίσης, έγγραφο – ανακοίνωση του ΠΑΣΟΚ που λέει ότι στηρίζει τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία.
Κατέθεσα μόλις επιστολή των μελετητών του Χωροταξικού Σχεδίου της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας προς τον Οργανισμό Ρυθμιστικού Θεσσαλονίκης που γράφει ότι το υπό εξέλιξη περιφερειακό χωροταξικό Κεντρικής Μακεδονίας σε γενικές γραμμές συμβαδίζει και έχει λάβει υπ’ όψιν του τις αρχές και τους αναπτυξιακούς άξονες του Ρυθμιστικού Σχεδίου Θεσσαλονίκης το οποίο αποσύραμε.
Αυτή είναι η μία όψη του νομίσματος. Υπάρχει και η άλλη όψη του νομίσματος, δηλαδή έγγραφο της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, η οποία διαφωνεί με το συγκεκριμένο Ρυθμιστικό Σχέδιο.
Επίσης, υπάρχει έγγραφο του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης, που ζητά, όπως και η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, την απόσυρση του Ρυθμιστικού Σχεδίου.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θέλω επίσης να καταθέσω για τα Πρακτικά τις προτάσεις που είχαμε ήδη αποδεχθεί και είχαμε διαμορφώσει σε νομοτεχνικές βελτιώσεις ή άλλες δράσεις, τις οποίες είχαμε πάρει από το Δήμο Αριστοτέλη Χαλκιδικής. Είναι ένα σύνολο παρεμβάσεων. Ουσιαστικά, έχουμε αποδεχθεί σχεδόν το σύνολο των προτάσεων της Χαλκιδικής, έτσι όπως αυτές ήρθαν και από το συνάδελφο κ. Δριβελέγκα, αλλά κυρίως -αυτό έχει σημασία- από το Δήμο Αριστοτέλη Χαλκιδικής.
Τέλος, για ιστορικούς λόγους θα καταθέσω την περιγραφή του ιστορικού εκπόνησης του Ρυθμιστικού Σχεδίου Θεσσαλονίκης -γι’ αυτό απευθύνομαι πια και στην Αντιπολίτευση- όπου ένα σύνολο προοδευτικών μελετητών, ένα σύνολο πολλών καθηγητών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ένα σύνολο πολύ καλών επιστημόνων που παρέλαβαν τις μελέτες, με ομόφωνη απόφαση της εκτελεστικής επιτροπής του Οργανισμού Θεσσαλονίκης μου εισηγήθηκαν αυτό το κείμενο, το οποίο αποσύραμε.
Ο καθένας, λοιπόν, μετά και τα έγγραφα που κατέθεσα, είναι προ των ευθυνών του. Όλοι μας είμαστε προ των ευθυνών μας για το Ρυθμιστικό Σχέδιο Θεσσαλονίκης.
Θα τελειώσω με το γήπεδο της ΑΕΚ. Ομολογώ ότι μου είναι απολύτως ακατανόητο το μπρός-πίσω του ΣΥΡΙΖΑ. Περίμενα να υλοποιηθεί αυτό που είχαμε συμφωνήσει στην Επιτροπή, ότι δηλ θα καταθέτατε τροπολογίες. Είχα δώσει εντολή στις υπηρεσίες να δουν τις βελτιωτικές προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ, προκειμένου, στο βαθμό που δεν είναι εκτός κάθε πραγματικότητας, να τις υιοθετήσουμε. Δεν είδα καμμία τροπολογία. Το κείμενο, λοιπόν, έτσι όπως έχει κατατεθεί στα Πρακτικά τώρα, είναι αυτό ακριβώς το κείμενο για το οποίο ως Υπουργός δεν πήρα καμμία πρόταση αλλαγής του.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, για τη συγκεκριμένη νομοθετική ρύθμιση οφείλω να πω ότι γίνεται η αρχή για ένα μεγάλο πρόγραμμα αθλητικής, πολεοδομικής και πολιτιστικής ανάπτυξης στη Νέα Φιλαδέλφεια, με φορέα το αθλητικό Σωματείο της ΑΕΚ. Δίνεται λύση στο πρόβλημα μιας ιστορικής ομάδας, με μεγάλη διαδρομή και συμβολή στον αθλητισμό, τον πολιτισμό και τη χώρα. Αποκαθίσταται η ιστορική έδρα της ΑΕΚ στη Νέα Φιλαδέλφεια, 90 χρόνια μετά την ίδρυσή της και 10 χρόνια μετά την κατεδάφιση του παλαιού γηπέδου. Επαναπροσδιορίζονται με αντικειμενικά κριτήρια οι κανόνες και το πλαίσιο εντός του οποίου μπορεί να πραγματοποιηθεί ένα μεγάλο έργο. Στοιχίζονται πλέον οι επιλογές του νόμου με τις αρχές της προστασίας του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής των κατοίκων της περιοχής της Νέας Φιλαδέλφειας και ευρύτερα της Αθήνας. Τέλος, κατοχυρώνεται το πολεοδομικό κεκτημένο και το περιβαλλοντικό ισοζύγιο της περιοχής.
Τελειώνοντας, πρέπει να σας πω ότι αισθάνομαι πως είναι τύχη για έναν Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής να εισηγείται την υπερψήφιση ενός Ρυθμιστικού Σχεδίου για την πρωτεύουσα της πατρίδας μας και την ευρύτερη περιοχή, το Λεκανοπέδιο Αττικής, ένα κείμενο για το οποίο είμαι απολύτως βέβαιος ότι χαράσσει οραματικούς άξονες ανάπτυξης για την κοινωνία του τόπου μας, δίνει προοπτικές και χώρο στους νέους ανθρώπους, την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα. Στην πραγματικότητα είναι ο θεμέλιος λίθος για μια Ελλάδα που ξεπερνά την κρίση.
Γι’ αυτό σας ζητώ να υπερψηφίσετε το συγκεκριμένο νομοσχέδιο.
Ευχαριστώ.
