ΕΘΝΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ, ΓΕΩΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ, ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ, ΑΝΑΠΤΥΞΗ
(απο την ημερίδα της Ακαδημίας Αθηνων με θέμα ''Ενεργειακή Αυτοδυναμία της Ελλάδος στα πλαίσια της Ευρωπαϊκης Πολιτικής για την Ενέργεια'')
1. Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ – ΑΝΤΙΦΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΕΣ
Βρισκόμαστε στο πιο αποφασιστικό σημείο των διεθνών προσπαθειών για την αντιμετώπιση της Κλιματικής κρίσης, της μεγαλύτερης πρόκλησης της εποχής μας. Ενώ διαρκώς αυξάνονται οι χώρες που δεσμεύονται για μηδενικές εκπομπές ρύπων έως τα μέσα του αιώνα, την ίδια στιγμή, αυξάνονται παγκοσμίως και οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου.
Η Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ για την Κλιματική Κρίση (IPCC - Σεπτέμβριος 2021), στέλνει σήμα άμεσου κινδύνου: στα επόμενα 10 χρόνια, οι εκπομπές αερίων όχι μόνο δεν θα μειωθούν, αλλά θα αυξηθούν κατά 16%, ενώ για αύξηση στον 1,5οC, θα πρέπει έως το 2030 να έχουν μειωθεί κατά 45% σε σχέση με το 2010. Αυτό σημαίνει πορεία προς το τρομακτικό σενάριο αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά 2.7oC. Τα στοιχεία βασίζονται στις επίσημες δεσμεύσεις των 113 κρατών, από τα 191 που έχουν υπογράψει τη Συμφωνία των Παρισίων. Δεδομένου ότι οι πραγματικές εκπομπές αρκετές φορές ξεπερνούν τις επίσημες δεσμεύσεις, τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα. Η ανάγκη μιας δεσμευτικής παγκόσμιας συμφωνίας το Νοέμβριο στη Γλασκόβη (COP26), για άμεσο περιορισμό των ρύπων, είναι αναγκαία, όσο ποτέ άλλοτε.
Για να υπάρχει μια αίσθηση μεγέθους των δυσκολιών του παγκόσμιου αυτού εγχειρήματος, σημειώνεται ότι όλο το 2020, στη διάρκεια των παγκόσμιων εγκλεισμών, τη διακοπή μετακινήσεων, το σταμάτημα των παραγωγικών διαδικασιών κ.α. , η συνολική μείωση του διοξειδίου του άνθρακα δεν ξεπέρασε το 7% , ενώ σύμφωνα με τον παγκόσμιο οργανισμό ενέργειας - ΙΕΑ, για να υπάρξει κλιματική ουδετερότητα έως το 2050, για όλα τα επόμενα 30 χρόνια, θα πρέπει να υπάρχει μέση παγκόσμια μείωση των εκπομπών κατά 6,7% κάθε χρόνο!
Η επιστήμη του κλίματος μας λέει γιατί πρέπει να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα, δεν μας λέει όμως το πως.
Α. ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ, ΕΘΝΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΝΕΡΟ
Στις 16 Ιουλίου 1945, εκρήγνυται η “Gadget”, η πρώτη ατομική βόμβα στην ιστορία της ανθρωπότητας. Λίγο καιρό αργότερα, μια παρόμοια βόμβα χρησιμοποιείται στο Ναγκασάκι της Ιαπωνίας. Είναι αυτή η μέρα, η 16η Ιουλίου 1945, που θεωρείται πλέον από τους περισσότερους επιστήμονες παγκοσμίως, ως η έναρξη μια νέας γεωλογικής περιόδου, με όνομα «Ανθρωπόκαινος». Για πρώτη φορά στη μακρά ιστορία του πλανήτη μας, ένα είδος, ο άνθρωπος, μπορεί να τροποποιεί σε πλανητική κλίμακα τη γεώσφαιρα και τη βιόσφαιρα. Μπορεί στην ουσία να αλλάζει την ίδια τη Γη. Η αλλαγή του Κλίματος είναι η πιο εμφατική απόδειξη.
Η τήξη των παγετώνων στην Αρκτική θα καταστήσει το Βόρειο Παγωμένο Ωκεανό πλεύσιμο για εμπορικά πλοία μέσα στις επόμενες δύο δεκαετίες. Δεν είναι τυχαία η πρόταση του προέδρου των ΗΠΑ Ντ. Τραμπ για αγορά της Γροιλανδίας, που ανήκει στη Δανία. Ευρώπη και Ρωσία θα αποκτήσουν συντομότερη πρόσβαση στις αναδυόμενες αγορές της Άπω Ανατολής, θα μειωθεί εμπορικά και γεωπολιτικά η σημασία των στενών του Βοσπόρου, μαζί με το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για την περιοχή. Ταυτόχρονα, στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, ο ανταγωνισμός για τα νερά του Ευφράτη, του Τίγρη και του Νείλου, θα φέρει νέες εντάσεις και πιθανά ανακατατάξεις.
Μετά από 10 χρόνια κρίσης, στη διάρκεια της οποίας χάσαμε το 25% του εθνικού πλούτου, ενώ ταυτόχρονα οι εταίροι μας αναπτύχθηκαν με μέσο ρυθμό 2%, διαμορφώνοντας πια ένα τεράστιο αναπτυξιακό χάσμα άνω του 40% αναπτυξιακής υστέρησης της Ελλάδας σε σχέση με την προ κρίσης κατάσταση, έχουμε βαθιά ανάγκη για μια ταχύτατη ανάπτυξη, που όχι μόνο πρέπει να καλύψει το κενό αυτό, αλλά ταυτόχρονα οφείλει να διαμορφωθεί στη βάση των δύο μεγάλων παγκόσμιων προκλήσεων: της Κλιματικής Κρίσης και της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης (4IR). Ταυτόχρονα, η εθνική ενεργειακή στρατηγική 2011-2014, για οριοθέτηση της ελληνικής ΑΟΖ, για έρευνες Υδρογονανθράκων σε Ιόνιο και νότια της Κρήτης, τα αναμενόμενα ετήσια έσοδα της τάξης των 2 δις€ σε βάθος πενταετίας, ο σχεδιασμός και η προώθηση των αγωγών TAP, EastMed, IGB, που μπορούν να τροφοδοτήσουν με 8-10% την ΕΕ με το φυσικό αέριο που χρειάζεται, οι στρατηγικές συμμαχίες με το Ισραήλ (κυρίως) και την Αίγυπτο, διαμορφώνουν ένα πρωτόγνωρο πεδίο δυνητικών εθνικών αναβαθμίσεων. Ουσιαστικά, η χώρα έχει ανάγκη από ένα αναπτυξιακό boom, που θα ανατρέψει όλες τις παθογένειες που την έφεραν στο χείλος της χρεωκοπίας και ταυτόχρονα θα αντιμετωπίσει με επάρκεια και αποτελεσματικότητα τις προκλήσεις του μεταναστευτικού - προσφυγικού, της πληθυσμιακής γήρανσης, της γεωπολιτικής αναστάτωσης, της ανάδειξής της ως νέας πηγής ενεργειακής τροφοδοσίας ολόκληρης της ΕΕ, των παγκόσμιων εμπορικών συγκρούσεων, της αδυναμίας της Ε.Ε. να λειτουργήσει ως ισχυρός διεθνής παίκτης.
2. ΓΙΑ ΕΝΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΛΙΜΑΤΙΚΟ BRETTON WOODS
Στις 20 Αυγούστου 2018 η Ελλάδα βγαίνει, όχι γενικά από τα μνημόνια, όπως λένε διάφοροι κυβερνητικοί εκπρόσωποι, αλλά από το “Μνημόνιο Τσίπρα”, το αχρείαστο μνημόνιο των 86 δις €, το μνημόνιο που έφερε παραπάνω περικοπές μισθών, μείωση αφορολογήτου, εξαφάνιση του ΕΚΑΣ, 50% αύξηση στο ιδιωτικό χρέος και δέσμευση της δημόσιας περιουσίας.
Χαιρετίζω τη σημερινή συνάντηση ανάμεσα σε πάνω από 50 πρυτάνεις ελληνικών και κινεζικών Πανεπιστημίων.
Ευχαριστώ την κυρία Πρέσβη, για την εξαιρετικά δημιουργική παρουσία της στη χώρα μας, με διαρκείς πρωτοβουλίες ανάπτυξης των ελληνοκινεζικών σχέσεων, σε όλους τους τομείς. Από τη ναυτιλία και τις μεταφορές, μέχρι την ενέργεια και το περιβάλλον και από την καινοτομία, μέχρι τη φιλοσοφία και τον πολιτισμό.
Φίλες και φίλοι,
Είμαστε στην τελική ευθεία των εκλογών με ή χωρίς ταυτόχρονα και εθνικές. Το μήνυμα όμως θα δοθεί από τους πολίτες. Αν μετά από 10 χρόνια Μνημονίων, τόσο το πολιτικό σύστημα, όσο και οι πολίτες, μάθαμε κάτι, αν γίναμε σοφότεροι. Κατάλαβε το πολιτικό σύστημα, ουσιαστικά τα υπόλοιπα κόμματα, εκτός από το Κίνημα Αλλαγής, ότι μόνο με αλήθειες λύνονται τα προβλήματα; Πως δεν μπορεί πια ο τυχοδιωκτισμός, ο κυνισμός και το μεγάλο ψέμα να βαυκαλίζουν τους ανθρώπους με υποσχέσεις που δεν μπορούν να εφαρμοστούν; Κατάλαβαν οι πολίτες ότι στην πραγματικότητα αυτοί που τους χαϊδεύουν τα αυτιά, είναι οι μεγαλύτεροι αντίπαλοί τους; Είναι αυτοί που στην πραγματικότητα κόβουν τα όνειρα των νέων παιδιών, κόβουν τις ελπίδες για μια καλύτερη ζωή;
(Πρόχειρη απομαγνητοφώνηση)
Αισθάνομαι όμορφα να είμαι σήμερα σε μία σημαντική εκδήλωση μιας από τις πιο έγκυρες, από τις σπουδαιότερες ελληνικές εφημερίδες. Είναι πραγματικά τιμή μου να συμμετέχω σήμερα σε αυτή την εκδήλωση κι εύχομαι κάθε χρόνο να συνεχίσετε αυτή την προσπάθεια, γιατί θεωρώ ότι η Ναυτεμπορική μπορεί να αποτελέσει ένα βήμα σοβαρού διαλόγου, ανταλλαγής απόψεων και αντιπαράθεσης προς όφελος του εθνικού συμφέροντος.
Αγαπητοί φίλοι, πολλές φορές έχω τεκμηριώσει ότι πάνω από 50δις€ επενδύσεων μπορεί να προσελκύσει ο ενεργειακός τομέας της χώρας. Ο ενεργειακός τομέας, υπό όρους και προϋποθέσεις κανονικής διακυβέρνησης της χώρας, με Ευρωπαϊκό προσανατολισμό και σοβαρή ενεργειακή και εξωτερική πολιτική, μπορεί να αποτελέσει το υπόβαθρο πάνω στο οποίο θα πατήσει το Νέο Παραγωγικό Μοντέλο της χώρας, που θα παράγει εθνικό πλούτο και θέσεις εργασίας.
Ladies and Gentlemen,
Let me begin by thanking Yannis Kostoulas for inviting me to participate in this important event.
Last year, I began my speech at the Mare Forum 2018, with the following words:
«We are living in turbulent times. This is not the time for business as usual.
Παλαιότερα Νέα
Βιβλία Γιάννη Μανιάτη
