Κύριε Πρόεδρε του IENE,
Αγαπητέ Κωστή,
Αγαπητές κι αγαπητοί φίλοι,
Ευχαριστώ για την τιμή να συμμετέχω για άλλη μια χρονιά στο Συνέδριο του ΙΕΝΕ.
Περιττεύει να τονίσω τη βαθιά μου εκτίμηση για τη συμβολή του ΙΕΝΕ και ιδιαίτερα του Προέδρου του, Κωστή Σταμπολή, στα ενεργειακά πράγματα της χώρας.
Tόσο εγώ προσωπικά, όσο και οι άλλοι ευρωβουλευτές του ΠΑΣΟΚ, για λογαριασμό των οποίων μπορώ να μιλήσω, λαμβάνουμε σοβαρά υπόψιν τόσο τις συζητήσεις στην Ελλάδα και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όσο ασφαλώς και τις πρόσφατες εκθέσεις Leta και Draghi.
Έχω ήδη αναδείξει στην Ολομέλεια και στις διμερείς συναντήσεις μου με τους νέους Επιτρόπους, κρίσιμα ζητήματα για την Ευρώπη και την Ελλάδα, όπως οι τιμές ενέργειας και η ενεργειακή φτώχεια, η ανάγκη ενεργειακής αναβάθμισης του κτιριακού αποθέματος των 7.000.000 κτιρίων της χώρας, καθώς και η ανάπτυξη των δικτύων, της αποθήκευσης και η δημιουργία μιας ευρωπαϊκής και ελληνικής αλυσίδας αξίας στους τομείς εξόρυξης, μεταποίησης και αξιοποίησης κρίσιμων πρώτων υλών και τεχνολογιών.
Η συζήτηση για το μέλλον του ευρωπαϊκού κλάδου των φωτοβολταϊκών έρχεται σε μια κομβική στιγμή, με το νέο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τους προτεινόμενους Επιτρόπους να αναλαμβάνουν δράση. Οι πρόσφατες εξελίξεις δείχνουν ότι η Ευρώπη προχωρά σε θετικά βήματα στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η εγκατεστημένη αιολική και ηλιακή ισχύς έχει αυξηθεί κατά 36% από το 2021 έως το 2023. Αυτή η ανάπτυξη έχει οδηγήσει σε εξοικονόμηση περίπου 35 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου, με το πρώτο εξάμηνο του 2024 να δείχνει ότι σχεδόν το 50% της ηλεκτρικής ενέργειας προήλθε από ανανεώσιμες πηγές.
Οι φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις αναμένεται να συνεχίσουν αυτήν την ανοδική πορεία, καθώς το 2023 εγκαταστάθηκαν 56 GW νέας ισχύος, σημειώνοντας σημαντική αύξηση από τα 40 GW του 2022. Σε παγκόσμια κλίμακα, οι προσθήκες ισχύος αυξήθηκαν κατά σχεδόν 50% το 2023, σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, με την φωτοβολταϊκή ισχύ να τριπλασιάζεται μεταξύ 2018 και 2023.
Αυτή η έκρηξη αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο ο κόσμος παράγει ηλεκτρική ενέργεια και με τα ηλιακά φωτοβολταϊκά να συμπληρώνουν την υδροηλεκτρική και την αιολική ενέργεια, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας πρόκειται να παράγουν περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια από ό,τι ο άνθρακας το επόμενο έτος.
Ωστόσο, η πρόοδος αυτή δεν είναι αρκετή για να επιτευχθούν οι στόχοι του REPowerEU και η στρατηγική της ΕΕ για την ηλιακή ενέργεια, καθώς η συνολική εγκατεστημένη δυναμικότητα θα πρέπει να φτάσει τουλάχιστον τα 700 GW έως το 2030. Για να γίνει αυτό, πρέπει να επικεντρωθούμε σε διάφορες προκλήσεις:
Φίλες και φίλοι,
Αφού ευχαριστήσω προσωπικά την καθεμία και τον καθένα σας προσωπικά για τη βοήθεια που προσφέρατε και στους 42 υποψήφιους ευρωβουλευτές μας και σε μένα προσωπικά, επιτρέψτε μου να ξεκινήσω με την παρουσία μας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Έχοντας πλήρη επίγνωση των λαθών που έγιναν στο παρελθόν και τραυμάτισαν την εικόνα του ΠΑΣΟΚ, στόχος μου/μας είναι να έχουμε μία Ευρωομάδα πλήρως ενταγμένη στις αρχές και τις προτεραιότητες του Κινήματος. Που θα λειτουργεί παράλληλα, συμπληρωματικά και ενισχυτικά των δράσεων και των πολιτικών που αποφασίζονται.
Σκοπεύουμε να ενισχύσουμε τους δεσμούς και τη συνεργασία μεταξύ Ευρωομάδας, Κοινοβουλευτικής Ομάδας στο Ελληνικό Κοινοβούλιο και Τομέων του Κόμματος. Για να μπορούμε με κοινές δράσεις, να αναδεικνύουμε ζητήματα τα οποία έχουν εθνική, αλλά και ευρωπαϊκή διάσταση.
Δεν μπορούμε να λειτουργούμε με στεγανά, ούτε να έχουμε ένα κόμμα στην Αθήνα και ένα διαφορετικό στις Βρυξέλλες.
Την Τετάρτη είχα την μεγάλη τιμή να εκλεγώ στο Προεδρείο της Σοσιαλιστικής Ομάδας, ξεπερνώντας και Ευρωβουλευτές που ήταν ήδη μέλη του προεδρείου, αλλά και επιπλέον, ανήκαν σε πολυπληθέστερες ομάδες από τη δική μας. Για πρώτη φορά μετά από πάνω από 20 χρόνια, Ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ θα συμμετάσχει ξανά στο προεδρείο της Πολιτικής Ομάδας μας.
Κάτι που η Νέα Δημοκρατία του κ. Μητσοτάκη, που συνέχεια περηφανεύεται πόσο σημαντικό ρόλο έχουν στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, δεν κατάφερε να πετύχει.
Η εκλογή μου αυτή είναι και μία κομματική επιτυχία, που οφείλεται στο γεγονός ότι ήμασταν από τα λίγα κόμματα πανευρωπαϊκά, που αύξησαν τα ποσοστά και τους Ευρωβουλευτές τους.
Με την παρουσία μου στο Προεδρείο της Σοσιαλιστικής Ομάδας, διασφαλίζουμε ότι το ΠΑΣΟΚ θα είναι παρόν και θα συνδιαμορφώσει το Προγραμματικό Πλαίσιο της Ευρώπης για την επόμενη πενταετία.
Για το λόγο αυτό, από την αρχή των ενδοευρωπαϊκών διαπραγματεύσεων, κατέθεσα τους, κατά τη γνώμη μου, 5 άξονες κορυφαίων πολιτικών προτεραιοτήτων μας:
Στο διεθνές ενεργειακό συνέδριο Power & Gas, ανέδειξα τις ευρωπαϊκές και ελληνικές προτεραιότητες εν όψει των επικείμενων ευρωεκλογών.
✅ Στρατηγική Αυτονομία, ο μεγάλος ευρωπαϊκός στόχος.
✅ Μετασχηματισμός της Ελλάδας από μία χώρα εισαγωγών και κατανάλωσης, σε χώρα παραγωγής προϊόντων και εξαγωγών. Με “Made in Greece” παραγωγές.
Μία Ελλάδα του 2030, όπως τη θέλουμε.
Δείτε το video της ομιλίας μου ΕΔΩ
ΕΘΝΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ, ΓΕΩΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ, ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ, ΑΝΑΠΤΥΞΗ
(απο την ημερίδα της Ακαδημίας Αθηνων με θέμα ''Ενεργειακή Αυτοδυναμία της Ελλάδος στα πλαίσια της Ευρωπαϊκης Πολιτικής για την Ενέργεια'')
1. Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ – ΑΝΤΙΦΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΕΣ
Βρισκόμαστε στο πιο αποφασιστικό σημείο των διεθνών προσπαθειών για την αντιμετώπιση της Κλιματικής κρίσης, της μεγαλύτερης πρόκλησης της εποχής μας. Ενώ διαρκώς αυξάνονται οι χώρες που δεσμεύονται για μηδενικές εκπομπές ρύπων έως τα μέσα του αιώνα, την ίδια στιγμή, αυξάνονται παγκοσμίως και οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου.
Η Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ για την Κλιματική Κρίση (IPCC - Σεπτέμβριος 2021), στέλνει σήμα άμεσου κινδύνου: στα επόμενα 10 χρόνια, οι εκπομπές αερίων όχι μόνο δεν θα μειωθούν, αλλά θα αυξηθούν κατά 16%, ενώ για αύξηση στον 1,5οC, θα πρέπει έως το 2030 να έχουν μειωθεί κατά 45% σε σχέση με το 2010. Αυτό σημαίνει πορεία προς το τρομακτικό σενάριο αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά 2.7oC. Τα στοιχεία βασίζονται στις επίσημες δεσμεύσεις των 113 κρατών, από τα 191 που έχουν υπογράψει τη Συμφωνία των Παρισίων. Δεδομένου ότι οι πραγματικές εκπομπές αρκετές φορές ξεπερνούν τις επίσημες δεσμεύσεις, τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα. Η ανάγκη μιας δεσμευτικής παγκόσμιας συμφωνίας το Νοέμβριο στη Γλασκόβη (COP26), για άμεσο περιορισμό των ρύπων, είναι αναγκαία, όσο ποτέ άλλοτε.
Για να υπάρχει μια αίσθηση μεγέθους των δυσκολιών του παγκόσμιου αυτού εγχειρήματος, σημειώνεται ότι όλο το 2020, στη διάρκεια των παγκόσμιων εγκλεισμών, τη διακοπή μετακινήσεων, το σταμάτημα των παραγωγικών διαδικασιών κ.α. , η συνολική μείωση του διοξειδίου του άνθρακα δεν ξεπέρασε το 7% , ενώ σύμφωνα με τον παγκόσμιο οργανισμό ενέργειας - ΙΕΑ, για να υπάρξει κλιματική ουδετερότητα έως το 2050, για όλα τα επόμενα 30 χρόνια, θα πρέπει να υπάρχει μέση παγκόσμια μείωση των εκπομπών κατά 6,7% κάθε χρόνο!
Η επιστήμη του κλίματος μας λέει γιατί πρέπει να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα, δεν μας λέει όμως το πως.
Α. ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ, ΕΘΝΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΝΕΡΟ
Στις 16 Ιουλίου 1945, εκρήγνυται η “Gadget”, η πρώτη ατομική βόμβα στην ιστορία της ανθρωπότητας. Λίγο καιρό αργότερα, μια παρόμοια βόμβα χρησιμοποιείται στο Ναγκασάκι της Ιαπωνίας. Είναι αυτή η μέρα, η 16η Ιουλίου 1945, που θεωρείται πλέον από τους περισσότερους επιστήμονες παγκοσμίως, ως η έναρξη μια νέας γεωλογικής περιόδου, με όνομα «Ανθρωπόκαινος». Για πρώτη φορά στη μακρά ιστορία του πλανήτη μας, ένα είδος, ο άνθρωπος, μπορεί να τροποποιεί σε πλανητική κλίμακα τη γεώσφαιρα και τη βιόσφαιρα. Μπορεί στην ουσία να αλλάζει την ίδια τη Γη. Η αλλαγή του Κλίματος είναι η πιο εμφατική απόδειξη.
Η τήξη των παγετώνων στην Αρκτική θα καταστήσει το Βόρειο Παγωμένο Ωκεανό πλεύσιμο για εμπορικά πλοία μέσα στις επόμενες δύο δεκαετίες. Δεν είναι τυχαία η πρόταση του προέδρου των ΗΠΑ Ντ. Τραμπ για αγορά της Γροιλανδίας, που ανήκει στη Δανία. Ευρώπη και Ρωσία θα αποκτήσουν συντομότερη πρόσβαση στις αναδυόμενες αγορές της Άπω Ανατολής, θα μειωθεί εμπορικά και γεωπολιτικά η σημασία των στενών του Βοσπόρου, μαζί με το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για την περιοχή. Ταυτόχρονα, στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, ο ανταγωνισμός για τα νερά του Ευφράτη, του Τίγρη και του Νείλου, θα φέρει νέες εντάσεις και πιθανά ανακατατάξεις.
Μετά από 10 χρόνια κρίσης, στη διάρκεια της οποίας χάσαμε το 25% του εθνικού πλούτου, ενώ ταυτόχρονα οι εταίροι μας αναπτύχθηκαν με μέσο ρυθμό 2%, διαμορφώνοντας πια ένα τεράστιο αναπτυξιακό χάσμα άνω του 40% αναπτυξιακής υστέρησης της Ελλάδας σε σχέση με την προ κρίσης κατάσταση, έχουμε βαθιά ανάγκη για μια ταχύτατη ανάπτυξη, που όχι μόνο πρέπει να καλύψει το κενό αυτό, αλλά ταυτόχρονα οφείλει να διαμορφωθεί στη βάση των δύο μεγάλων παγκόσμιων προκλήσεων: της Κλιματικής Κρίσης και της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης (4IR). Ταυτόχρονα, η εθνική ενεργειακή στρατηγική 2011-2014, για οριοθέτηση της ελληνικής ΑΟΖ, για έρευνες Υδρογονανθράκων σε Ιόνιο και νότια της Κρήτης, τα αναμενόμενα ετήσια έσοδα της τάξης των 2 δις€ σε βάθος πενταετίας, ο σχεδιασμός και η προώθηση των αγωγών TAP, EastMed, IGB, που μπορούν να τροφοδοτήσουν με 8-10% την ΕΕ με το φυσικό αέριο που χρειάζεται, οι στρατηγικές συμμαχίες με το Ισραήλ (κυρίως) και την Αίγυπτο, διαμορφώνουν ένα πρωτόγνωρο πεδίο δυνητικών εθνικών αναβαθμίσεων. Ουσιαστικά, η χώρα έχει ανάγκη από ένα αναπτυξιακό boom, που θα ανατρέψει όλες τις παθογένειες που την έφεραν στο χείλος της χρεωκοπίας και ταυτόχρονα θα αντιμετωπίσει με επάρκεια και αποτελεσματικότητα τις προκλήσεις του μεταναστευτικού - προσφυγικού, της πληθυσμιακής γήρανσης, της γεωπολιτικής αναστάτωσης, της ανάδειξής της ως νέας πηγής ενεργειακής τροφοδοσίας ολόκληρης της ΕΕ, των παγκόσμιων εμπορικών συγκρούσεων, της αδυναμίας της Ε.Ε. να λειτουργήσει ως ισχυρός διεθνής παίκτης.
2. ΓΙΑ ΕΝΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΛΙΜΑΤΙΚΟ BRETTON WOODS