«Φίλες και Φίλοι,
είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος και συγκινημένος όταν βρίσκομαι σε τέτοιους χώρους και με ανθρώπους που ασχολούνται με τους Ορυκτούς Πόρους της χώρας μας, γι’ αυτό πάντα ανταποκρίνομαι στις προσκλήσεις σας.
Η στήριξη της ελληνικής Εξορυκτικής Βιομηχανίας, που απασχολεί περίπου 100.000 εργαζόμενους (άμεσες κι έμμεσες θέσεις εργασίας), εξορύσσει πάνω από 30 διαφορετικά ορυκτά, αποτελεί το 3,4% του ΑΕΠ και συμβάλλει σχεδόν σταθερά σε όλη την περίοδο της κρίσης με πάνω από 1 δις € κάθε χρόνο στις εξαγωγές της χώρας (5% των ελληνικών εξαγωγών σήμερα), είναι μια ακόμη μεγάλη πρόκληση για τον εντοπισμό νέων πηγών εθνικού πλούτου και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.
Μου θυμίζετε πάντα τις ωραίες και συναρπαστικές εικόνες της περιόδου 2010-2014, μια πενταετία που η δημοκρατική παράταξη, το ΠΑΣΟΚ κι εγώ προσωπικά, αναδείξαμε τους ορυκτούς πόρους σε πρώτη αναπτυξιακή προτεραιότητα.
Είναι περιττό να θυμίσω αναλυτικά όλα όσα έγιναν την περίοδο αυτή με μια μικρή ομάδα στελεχών του Υπουργείου και του ΙΓΜΕ, γιατί είναι σε όλους σας γνωστά. Αξίζει όμως να ειπωθεί ότι η βασική μας αρχή ήταν μια και μόνο μια. Το δημόσιο συμφέρον, χωρίς να απαιτηθεί να δαπανηθεί για το σχεδιασμό έστω κι ένα ευρώ από τον Έλληνα φορολογούμενο. Όλα έγιναν από το πλεόνασμα ψυχής ορισμένων ανθρώπων με όραμα και αγάπη για τον τόπο τους.
Από την άλλη, είναι εξαιρετικά χρήσιμο να πούμε δύο τρία σημαντικά γεγονότα, γιατί θα μας χρειαστούν ως ορόσημα για το σχεδιασμό του αύριο, αφού για λόγους ιδεοληψίας στην έννοια της ανάπτυξης, το παρόν είναι τουλάχιστον στάσιμο αν όχι οπισθοδρόμηση.
Το 2010 δημιουργήσαμε από το πουθενά τη βάση και πάνω σ’ αυτή απλώσαμε το σχέδιό μας. Ένα σχέδιο που στηρίχθηκε σε τρεις αρχές:
- Νομιμότητα και Διαφάνεια
- Προστασία Περιβάλλοντος
- Μεγιστοποίηση Δημόσιου και Τοπικού Συμφέροντος
Στην παρούσα συνάντησή μας δεν θα αναφερθώ στη Γεωθερμία (παρά τις σημαντικές προσπάθειές μας), ούτε στους Υδρογονάνθρακες (σ’ αυτούς το έργο μας και οι πράξεις μας μιλούν από μόνες τους). Θα επικεντρωθώ μόνο στους κλασσικούς ορυκτούς πόρους και σας θυμίζω τρία γεγονότα – ορόσημα:
1. Την περίοδο 2010-2014:
- και εκδώσαμε σειρά ρυθμίσεων (όπως π.χ. ο νέος σύγχρονος ΚΜΛΕ κ.λ.π.)
- και θέσαμε σε λειτουργία το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα LATOMET
- και προκηρύξαμε διεθνείς διαγωνιστικές διαδικασίες (Βεύη, Κιλκίς, κ.λ.π.)
- και εκπονήσαμε σειρά σχεδίων και προτύπων για την προώθηση της αξιοποίησης και της Ανάπτυξης των ορυκτών πόρων
- και συμμετείχαμε σε όλα τα παγκόσμια fora και μάλιστα στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως πρωταγωνιστές
- και δρομολογήσαμε την εκπόνηση του Χωροταξικού Σχεδίου Ορυκτών Πόρων
2. Το Φεβρουάριο του 2012, ύστερα από πολλή δουλειά υποδομής, ανακοινώσαμε την Εθνική Στρατηγική Ορυκτών Πρώτων Υλών, σχεδόν πρώτοι σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση
3. Τον Οκτώβριο του 2014, ανακοινώσαμε τα τελικά πορίσματα της Επιτροπής καταγραφής, αξιολόγησης και αξιοποίησης των Δημόσιων Μεταλλευτικών Χώρων και των Δημόσιων Εκτάσεων Βιομηχανικών Ορυκτών. Είναι ένα έργο που βασίζεται σε αρχεία του κράτους 150 ετών.Η Επιτροπή καταγραφής και αξιολόγησης των ΔΜΧ (Δημόσιων Μεταλλευτικών Χώρων) και των ΔΕΒΟ (Δημόσιων Εκτάσεων Βιομηχανικών Ορυκτών) κατέγραψε:
114 Δημόσιους Μεταλλευτικούς Χώρους (ΔΜΧ) με πλήρη νομική ταυτοποίηση.
22 Δημόσιες Εκτάσεις Βιομηχανικών Ορυκτών (ΔΕΒΟ), δηλαδή εκτάσεις στις οποίες το Δημόσιο έκανε έρευνες και διαπίστωσε την ύπαρξη βιομηχανικών ορυκτών και αυτούς με πλήρη νομική ταυτοποίηση.
Επίσης η Επιτροπή για κάθε ΔΜΧ και για κάθε ΔΕΒΟ, εκπόνησε ειδικό τεύχος με όλα τα στοιχεία και όλα τα δεδομένα, καθώς επίσης την αξιολόγησή της και το τελικό της συμπέρασμα.
Έτσι με βάση αυτή την αξιολόγηση κατέληξε και πρότεινε από τους ανωτέρω ΔΜΧ και ΔΕΒΟ
20 Δημόσιους Μεταλλευτικούς Χώρους (ΔΜΧ)
9 Δημόσιες Εκτάσεις Βιομηχανικών Ορυκτών (ΔΕΒΟ) δηλαδή εκτάσεις
Επίσης πρότεινε επιπλέον για περαιτέρω έρευνα:
11 Δημόσιους Μεταλλευτικούς Χώρους (ΔΜΧ), προκειμένου και αυτοί να αξιοποιηθούν μακροπρόθεσμα μετά από ανοικτό διεθνή πλειοδοτικό διαγωνισμό.
Την περίοδο αυτή λοιπόν, η Ελλάδα ήταν ο πρωταγωνιστής και όχι ο ουραγός στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ακολουθήσαμε μια ταχύτατη διαδρομή προς την κορυφή, η οποία διακόπηκε απότομα το Γενάρη του 2015. Όμως, το έργο αυτό δεν πάει χαμένο, είναι η βάση για την επόμενη περίοδο, παρά την αδράνεια της παρούσας περιόδου.
Ακόμη και ο πρόσφατος Λατομικός Νόμος, παρά τα όποια θετικά του στοιχεία (που ούτως ή άλλως συμπεριλαμβάνονταν και στο σχέδιο που παραδώσαμε), είναι ένας απίστευτος γραφειοκρατικός λαβύρινθος, ενώ διαφημίστηκε ως νόμος απλοποίησης της αδειοδότησης των λατομείων. Η Κυβέρνηση έχει μπερδέψει την απλοποίηση, νομίζοντας ότι αν καταργήσει ή μετονομάσει μια τελική πράξη ή συγκεντρώσει σε μια πράξη όλα τα δικαιολογητικά, τότε κάνει απλοποίηση.
Για μένα και το Κίνημα Αλλαγής, απλοποίηση σημαίνει:
1) Ο πολίτης να υποβάλλει ένα αίτημα και να γνωρίζει με ακρίβεια πότε και από ποιον θα πάρει την απάντηση.
2) Την οριστική κατάργηση ενός άχρηστου παραστατικού με τα δικαιολογητικά του και όχι το κρύψιμο των δικαιολογητικών που χρειάζεται για να βγει αυτό το παραστατικό σε ένα άλλο.
3) Την ταχύτερη και ποιοτικότερη ικανοποίηση των αναγκών του πολίτη.
Ειδικά όμως για την εξορυκτική βιομηχανία, αυτό που δεσμευόμαστε επιπροσθέτως ως πρώτη προτεραιότητα, είναι η θεσμική θωράκιση της ενημέρωσης του πολίτη για την εμπέδωση ενός κλίματος αμοιβαίας εμπιστοσύνης για την άρση της καχυποψίας και του αρνητισμού.
Δόγμα μας είναι: ο πολίτης σύμμαχος και όχι αντίπαλος. Γι’ αυτό στηρίζουμε τις αναγκαίες θεσμικές παρεμβάσεις για την αποκατάσταση του κύρους των υπηρεσιών, τόσο στην αντικειμενική κριτηριοποίηση της αξιολόγησης των στελεχών, όσο και στη θωράκιση του ελέγχου της εξορυκτικής βιομηχανίας από την Επιθεώρηση Μεταλλείων, με πραγματική δημόσια εξουσία και δομική ένταξη εκεί που πρέπει να ανήκει, στη Γενική Διεύθυνση Ορυκτών Πόρων.
Είναι η στιγμή της αλήθειας, δεν μπορούν να κυριαρχούν οι στείρες ιδεοληψίες, οι απατηλές προεκλογικές υποσχέσεις υφαρπαγής της ψήφου των πολιτών, τα επιδόματα πείνας, τη στιγμή που η χώρα βουλιάζει και το καλύτερο επιστημονικό και παραγωγικό τμήμα της νέας γενιάς μεταναστεύει.
Σας συγχαίρω που εσείς, οι επιχειρήσεις των Ορυκτών Πόρων, αντέξατε στην κρίση, γιατί στηρίξαμε τις προσπάθειές σας τη δύσκολη περίοδο 2010 – 2014, αλλά και γιατί εσείς με την εξωστρεφική πολιτική σας προσαρμοστήκατε με ευελιξία στα νέα δεδομένα. Όμως δεν μπορούμε να είμαστε ευχαριστημένοι. Δεν μπορεί μια χώρα με εξορυκτική παράδοση, με εξαιρετικά προικισμένο έδαφος και υπέδαφος σε σχέση με το μέγεθός της να είναι ευχαριστημένη με καθηλωμένο το ποσοστό συμμετοχής των ορυκτών πόρων στο 3,4% του ΑΕΠ για πολλές δεκαετίες, όταν με λίγα απλά πράγματα μπορεί να φθάσει στο 10%.
Εγώ προσωπικά και το Κίνημα Αλλαγής έχουμε νέο όραμα για την Ανάπτυξη. Θα συνεχίσουμε από εκεί που σταματήσαμε το 2014.
- ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, δηλ. ανάπτυξη με απτό και άμεσο κοινωνικό αποτύπωμα στην περιοχή δραστηριοποίησης κάθε επένδυσης. Το 25% τουλάχιστον των πάσης φύσεως εσόδων από την αξιοποίηση όλων των ορυκτών πόρων της χώρας μας (μισθώματα, τέλη, πρόστιμα κ.λ.π. πλην της φορολογίας και των ασφαλιστικών εισφορών) να διατίθενται στις τοπικές κοινωνίες με τοπικό έλεγχο για επενδύσεις αντισταθμιστικού χαρακτήρα και το 50% στο Ασφαλιστικό Ταμείο Αλληλεγγύης των Γενεών για τη διασφάλιση των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων των επερχόμενων γενεών.
- ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΑΣΙΝΗ, δηλ. με ουσιαστικές και άμεσα αντιληπτές δράσεις αποκατάστασης, αποφυγής όχι μόνο της επιβάρυνσης, αλλά και της απλής όχλησης και κυρίως αποφυγής αδικαιολόγητης σπατάλης φυσικών πόρων και
- ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΟΙΟΤΙΚΗ, δηλ. ποιότητα στο προϊόν, ποιότητα στο έργο, ποιότητα στο εργασιακό περιβάλλον, υψηλό επίπεδο υγιεινής και ασφάλειας εργαζομένων, ποιότητα στις ανθρώπινες σχέσεις, ποιότητα παντού.
Είναι τρεις πυλώνες ισότιμοι, αλληλοεμπλεκόμενοι και αλληλοσυνδεόμενοι.
Φίλες και Φίλοι,
Εμείς με νέο όραμα για την Ανάπτυξη, διαμορφώνουμε τις αναγκαίες παρεμβάσεις ουσιαστικής απλοποίησης της αδειοδότησης, ελάφρυνσης από περιττά διοικητικά βάρη, ενίσχυσης κάθε προσπάθειας που εξυπηρετεί και προάγει τα συμφέροντα του Δημοσίου με αντικειμενικότητα και κυρίως λογοδοσία προς κάθε κατεύθυνση.
Ενισχύουμε, αλλά και ενθαρρύνουμε ιδιαίτερα κάθε προσπάθεια πλήρους καθετοποίησης στην αξιοποίηση των ορυκτών πόρων εντός της Επικράτειας της χώρας μας.
Διεκδικούμε την ενεργοποίηση θεσμικά της Εθνικής Πολιτικής Ορυκτών Πόρων, που θεσμοθετήσαμε το 2012.
Τολμάμε αναπτυξιακές διατάξεις για τα λατομεία και τα μεταλλεία, αυτά που με το λατομικό νόμο της Κυβέρνησης δεν τολμήθηκαν, με ιδιαίτερη έμφαση στις εναλλακτικές χρήσεις ενεργών κι εξοφλημένων δραστηριοτήτων, στην ένταξη των ΑΠΕ, στη διευκόλυνση πολυμεταλλικών ή και πολυορυκτολογικών δραστηριοτήτων σε ένα νέο απλό νόμο.
Δημιουργούμε τους κατάλληλους κανόνες και προδιαγραφές για την τάχιστη αξιοποίηση με διάφανους διεθνείς διαγωνισμούς, των ώριμων δημόσιων χώρων ορυκτών πόρων, μεγιστοποιώντας τα οφέλη του Δημοσίου. Ειδικά για τη Γεωθερμία, διαμορφώνουμε ένα ευέλικτο πλαίσιο αξιοποίησης της γεωθερμίας χαμηλής θερμοκρασίας από απλούς πολίτες ή ομάδες πολιτών, ενώ για τη γεωθερμία υψηλής θερμοκρασίας, με κατάλληλα κριτήρια ενθαρρύνεται η έρευνα κι εκμετάλλευση για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, έτσι ώστε μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα να πενταπλασιάσουμε το ποσοστό της συνολικής αξιοποίησης.
Κλείνοντας, σας συγχαίρω για τις προσπάθειες που καταβάλλατε το 2017, σε ένα δύσκολο και συνάμα ανταγωνιστικό περιβάλλον, με αποτέλεσμα όχι μόνο να διατηρήσετε τη θέση σας στο παγκόσμιο γίγνεσθαι, αλλά και σε ορισμένες περιπτώσεις να την αυξήσετε κιόλας (όπως τα μάρμαρα) κι εύχομαι σε ένα καλύτερο 2018 για το καλό όλων και κυρίως της πατρίδας μας».
